Έρευνα: Το 92% των πολιτών στην Ελλάδα ανησυχούν για την επικίνδυνη οδήγηση των άλλων

Το Ίδρυμα VINCI Autoroutes δημοσιεύει τα αποτελέσματα της 4ης έκδοσης της έρευνας για την «Κοινή χρήση του οδικού δικτύου στην Ευρώπη». Κατ’ επέκταση του βαρόμετρου υπεύθυνης οδήγησης, η έρευνα αυτή, που διεξήχθη από την Ipsos, εξετάζει συγκεκριμένα τη συμπεριφορά των Ευρωπαίων που καλούνται να αντιμετωπίσουν, στο οδικό δίκτυο, τη συνύπαρξη διαφορετικών τρόπων μετακίνησης.

Πόσο προσέχουν τους άλλους χρήστες του οδικού δικτύου οι οδηγοί αυτοκινήτων, οι οδηγοί μηχανοκίνητων δικύκλων, οι ποδηλάτες ή οι πεζοί; Σε ποιο βαθμό σέβονται τους κανόνες κοινής χρήσης του οδικού δικτύου; Επηρεάζεται η συμπεριφορά τους από τα διαφορετικά μέσα μετακίνησης που χρησιμοποιούν; Οι απαντήσεις 12.413 Ευρωπαίων καταδεικνύουν την ανάγκη ευαισθητοποίησης όλων των χρηστών του οδικού δικτύου ως προς την ανάγκη σεβασμού των υπολοίπων και των κανόνων του κώδικα οδικής κυκλοφορίας, ώστε να μπορούν να συμβιώνουν αρμονικά στον δρόμο.

Τα αποτελέσματα της έρευνας σχετικά με την Ελλάδα αναδεικνύουν σοβαρά προβλήματα στην οδηγική συμπεριφορά και την ασφάλεια. Παρά το γεγονός ότι το 70% των Ελλήνων περπατά τακτικά, η χρήση ποδηλάτου παραμένει εξαιρετικά χαμηλή στο 10%, γεγονός που ενδέχεται να επηρεάζει τη συνύπαρξη των διαφόρων χρηστών του οδικού δικτύου.

Σχεδόν το 92% των Ελλήνων εκφράζουν ανησυχία για την επικίνδυνη συμπεριφορά των άλλων, με συχνές παραβιάσεις του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, όπως η μη χρήση των διαβάσεων από πεζούς και η χρήση κινητού από το 81% των οδηγών.

Ειδικότερα, το 26% των οδηγών αυτοκινήτων παραβιάζουν τις λωρίδες ποδηλάτων, θέτοντας σε κίνδυνο τους ποδηλάτες και άλλους ευάλωτους χρήστες του δρόμου, κάτι που επιδεινώνει την αίσθηση ανασφάλειας και δημιουργεί ανάγκη για αυστηρότερη τήρηση των κανόνων και καλύτερη εκπαίδευση της κοινής γνώμης.

Βασικά συμπεράσματα για την Ελλάδα

Η έρευνα για την οδική συμπεριφορά στην Ελλάδα καταδεικνύει σοβαρά ζητήματα σεβασμού και ασφάλειας στο οδικό δίκτυο. Παρά το ότι το 70% των πολιτών περπατά τακτικά, η χρήση ποδηλάτου παραμένει χαμηλή στο 10%.

Η οδική συμπεριφορά στην Ελλάδα προκαλεί έντονη ανησυχία, με υψηλά ποσοστά φόβου και ανασφάλειας μεταξύ όλων των χρηστών του δρόμου. Το 92% των πολιτών ανησυχούν για την επικίνδυνη οδήγηση των άλλων, με το ποσοστό να φτάνει στο 97% για τους οδηγούς μηχανοκίνητων δικύκλων και στο 93% για τους ποδηλάτες. Οι πεζοί, επίσης, αισθάνονται ανασφαλείς, καθώς το 91% φοβάται ότι οι οδηγοί δεν θα σταματήσουν στις διαβάσεις και το 88% έχει βιώσει ενοχλητικές ή επικίνδυνες συμπεριφορές από ποδηλάτες ή χρήστες πατινιών

Η επιθετική οδήγηση είναι άλλο ένα σοβαρό ζήτημα, με το 94% των οδηγών δικύκλων και το 87% των οδηγών αυτοκινήτων να βιώνουν φόβο λόγω της επιθετικότητας των άλλων. Οι παραβιάσεις του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας είναι εκτεταμένες, με το 67% των οδηγών αυτοκινήτων να δηλώνει ότι περνάει με κόκκινο φανάρι, και υψηλά ποσοστά οδηγών μηχανοκίνητων δικύκλων και ποδηλατών να κινούνται ή να παρκάρουν σε πεζοδρόμια, περιορίζοντας τον χώρο των πεζών. Επιπλέον, το φαινόμενο του διπλοπαρκαρίσματος (49%), της κατάληψης λεωφορειολωρίδων (35%) και των θέσεων για άτομα με αναπηρία (11%) αυξάνει τους κινδύνους.

Η χρήση κινητού εν κινήσει είναι επίσης ανησυχητικά διαδεδομένη: το 81% των οδηγών και το 66% των πεζών χρησιμοποιούν το κινητό τους ενώ κινούνται, κάτι που αποσπά την προσοχή τους και αυξάνει τον κίνδυνο ατυχημάτων. Παρά τις παραβάσεις, σχεδόν οι μισοί οδηγοί (49%) δηλώνουν ότι χρησιμοποιούν τουλάχιστον ένα ακόμη μέσο μετακίνησης, όπως μηχανοκίνητο δίκυκλο, ποδήλατο ή πατίνι, και το 87% εξ αυτών υποστηρίζει ότι επιδεικνύει αυξημένη προσοχή προς τους άλλους χρήστες του οδικού δικτύου.

Τακτικές μετακίνησης και ανησυχία για την επικίνδυνη συμπεριφορά

Στην Ευρώπη, η τακτική χρήση των ενεργών τρόπων μετακίνησης παραμένει σταθερή σε σύγκριση με το 2023.

Το αυτοκίνητο είναι το νούμερο ένα μέσο μετακίνησης στην Ευρώπη. Για τις καθημερινές μετακινήσεις τους, οι Ευρωπαίοι επιλέγουν επίσης πρόθυμα ενεργητικούς τρόπους. Το 66% (σταθερό ποσοστό σε σχέση με το 2023) μετακινούνται τακτικά με τα πόδια και 21% (-1 μονάδα σε σχέση με το 2023) χρησιμοποιεί τακτικά ποδήλατο. Το 6% χρησιμοποιεί τακτικά μηχανοκίνητο δίκυκλο και το 3 % πατίνι ή hoverboard.

Όσον αφορά το περπάτημα, στην πρώτη θέση έρχονται οι Ισπανοί (77%) και στην τελευταία οι Βέλγοι (53%). Οι Γάλλοι βρίσκονται στην προτελευταία θέση (57%).

Ελαφρώς περισσότεροι άνδρες παρά γυναίκες κάνουν τακτικά ποδήλατο (23% έναντι 19%) όπως κατά την περιστασιακή χρήση (39% έναντι 36%).

Δεν προξενεί έκπληξη ότι οι πιο τακτικοί χρήστες του ποδηλάτου είναι οι Ολλανδοί (58%), με απόσταση μπροστά από τους Βέλγους (26%), τους Γερμανούς, τους Πολωνούς και τους Σουηδούς (24%). Οι Γάλλοι τοποθετούνται στην 9η θέση (από 11 ευρωπαϊκές χώρες που συμμετείχαν στην έρευνα), λίγο πιο μπροστά από τους Έλληνες (10%), τους Βρετανούς και τους Ισπανούς (7%).

Η ευρεία πλειονότητα των χρηστών του οδικού δικτύου αναφέρει πως στους δρόμους επικρατεί μια ιδιαίτερα τεταμένη ατμόσφαιρα.

Η ποικιλία των τρόπων μετακίνησης (αυτοκίνητο, μηχανοκίνητο δίκυκλο, ποδήλατο, μηχανοκίνητη συσκευή προσωπικής μεταφοράς, περπάτημα) και η συνεχής τους εξέλιξη σε έναν περιορισμένο δημόσιο χώρο, καθιστά τη συμβίωση μεταξύ των διαφορετικών χρηστών περίπλοκη και συχνά αντικρουόμενη.

Όποιος κι αν είναι ο τρόπος μετακίνησης, η συνύπαρξη με τους άλλους χρήστες είναι πηγή άγχους και εντάσεων. Η πλειοψηφία από αυτούς (92%,) φοβούνται την επικίνδυνη συμπεριφορά των άλλων. Αυτό ισχύει για:

  • 89% των ποδηλατών,
  • 91% των οδηγών αυτοκινήτων,
  • 87% των οδηγών μηχανοκίνητων δίκυκλων.

Οι πεζοί επηρεάζονται επίσης σε μεγάλο βαθμό από τους κινδύνους που αναλαμβάνουν άλλοι χρήστες του οδικού δικτύου. Έτσι, το 89% των πεζών φοβάται ότι ένας οδηγός αυτοκινήτου δεν θα σταματήσει να τους αφήσει να περάσουν, ενώ βρίσκονται σε προστατευμένη διάβαση και το 63% δηλώνει ότι τους έχει «σκουντήξει» στο πεζοδρόμιο κάποιος χρήστης ποδηλάτου, πατινιού ή hoverboard.

Ο φόβος απέναντι στην επιθετικότητα των οδηγών αυτοκινήτων είναι επίσης πολύ διαδεδομένος: Το βιώνουν 81% των οδηγών μηχανοκίνητων δικύκλων, 83% των οδηγών αυτοκινήτων και 80% των ποδηλατών.

Το αίσθημα ασφάλειας πάνω στο ποδήλατο, το οποίο αποτελεί σημαντικό παράγοντα για την ανάπτυξη της ποδηλασίας, διαφέρει σημαντικά από χώρα σε χώρα. Στην Ευρώπη, ενώ κατά μέσο όρο το 80% των ποδηλατών αισθάνονται ασφαλείς όταν μετακινούνται με ποδήλατο, αυτή η αναλογία κυμαίνεται από το 93% για τους Ολλανδούς στο 59% για τους Γάλλους (δηλαδή 34 πόντους διαφορά!). Οι τελευταίοι, μάλιστα, αισθάνονται λιγότερο ασφαλείς από όλους τους πολίτες των 11 χωρών που συμμετείχαν στην έρευνα.