Η μέση ετήσια δαπάνη των νοικοκυριών στην Ελλάδα το 2023 εμφανίζεται μειωμένη κατά 20,5% σε σύγκριση με το 2008. Αυτό είναι το εντυπωσιακό εύρημα της έρευνας οικογενειακών προϋπολογισμών που έδωσε στη δημοσιότητα η ΕΛΣΤΑΤ και το οποίο αποδίδει τις επιπτώσεις της βαθιάς οικονομικής κρίσης, που εξακολουθεί να αφήνει τα αποτυπώματά της στην καθημερινότητα των νοικοκυριών.
Ειδικότερα, η μέση ετήσια δαπάνη των νοικοκυριών στην Ελλάδα για αγορές, κατά το 2023, ανήλθε σε 20.223,36 ευρώ (1.685,28 το μήνα), καταγράφοντας ετήσια αύξηση 5,3% (1.600,34 ευρώ) σε σχέση με το 2022, σύμφωνα με την έρευνα οικογενειακών προϋπολογισμών που έδωσε στη δημοσιότητα η ΕΛΣΤΑΤ.
Σε σταθερές τιμές, η μέση ετήσια δαπάνη των νοικοκυριών αυξήθηκε σε ποσοστό 1,7% ή 347,16 ευρώ, λόγω της επίδρασης του πληθωρισμού, σύμφωνα με τον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή έτους 2023 που ήταν 3,5%. Η μέση ετήσια δαπάνη για κάθε άτομο, το 2023, ανήλθε στα 8.358,24 ευρώ, καταγράφοντας αύξηση 11,2% (841,92 ευρώ ετησίως) σε σύγκριση με το 2022 (7.516,32 ευρώ).
Ωστόσο, το επίπεδο των δαπανών των νοικοκυριών στη χώρα μας για αγορές παρέμεινε αρκετά χαμηλότερα από το αντίστοιχο του 2008 (προ 15ετίας δηλαδή). Στο παρακάτω γράφημα φαίνεται η εξέλιξη της μέσης μηναίας δαπάνης ανά έτος (το 2008 ήταν 2.120,40 ευρώ):
Άλλα βασικά ευρήματα της έρευνας της ΕΛΣΤΑΤ είναι τα ακόλουθα:
- Το 50% των νοικοκυριών δαπανούν περισσότερα από 1.315 ευρώ το μήνα
- Τα νοικοκυριά που διαμένουν σε ενοικιασμένη κατοικία δαπανούν το 16,8% του προϋπολογισμού τους, κατά μέσο όρο, για ενοίκιο.
- Το μερίδιο της μέσης δαπάνης για είδη διατροφής και μη οινοπνευματώδη ποτά και στέγαση των νοικοκυριών του φτωχότερου 20% του πληθυσμού ανέρχεται στο 55,8% των δαπανών των νοικοκυριών, ενώ το αντίστοιχο μερίδιο του πλουσιότερου 20% του πληθυσμού ανέρχεται στο 24,8%.
- Η υψηλότερη μέση ετήσια δαπάνη καταγράφηκε στην Περιφέρεια Αττικής και ανήλθε σε 23.325,96 ευρώ, ενώ η χαμηλότερη στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδος και ανήλθε σε 14.052,24 ευρώ.
Tο μεγαλύτερο μερίδιο των δαπανών του μέσου προϋπολογισμού των νοικοκυριών, σε τρέχουσες τιμές, αφορά:
- στα είδη διατροφής και μη οινοπνευματώδη ποτά (20,7%),
- στη στέγαση (14,1%) και
- στις μεταφορές (13,1%),
ενώ το μικρότερο μερίδιο των δαπανών (3,4%) αντιστοιχεί στην εκπαίδευση και τα οινοπνευματώδη ποτά και καπνό
Η μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση δαπανών των νοικοκυριών, σε σχέση με την προηγούμενη έρευνα (2022), παρουσιάζεται στις ομάδες:
- εστιατόρια, καφενεία και ξενοδοχεία (15,9%),
- αναψυχή και πολιτισμό (7,0%),
- υγεία (6,3%),
ενώ η μικρότερη ποσοστιαία αύξηση καταγράφεται στα οινοπνευματώδη ποτά και καπνό (0,9%).
Οι δαπάνες διατροφής
Όσον αφορά στις δαπάνες για είδη διατροφής και μη οινοπνευματώδη ποτά σε σχέση με την προηγούμενη έρευνα (2022), παρατηρείται αύξηση της μέσης μηνιαίας δαπάνης (τρέχουσες τιμές), στα παρακάτω είδη:
- έλαια και λίπη (11,9%),
- ζάχαρη, μαρμελάδες, μέλι, σιρόπια, σοκολάτα (9,8%)
- φρούτα (7,2%)
- λαχανικά (6,6%),
- γαλακτοκομικά προϊόντα και αυγά (6,6%),
- μεταλλικά νερά, αναψυκτικά, χυμοί φρούτων και λαχανικών (6,1%),
- λοιπά είδη διατροφής (6,0%),
- κρέας (3,3%),
- αλεύρι, ψωμί, δημητριακά (1,2%),
ενώ μείωση της μέσης μηνιαίας δαπάνης (τρέχουσες τιμές), παρατηρείται στα παρακάτω είδη:
- ψάρια (-3,9%) και
- καφές, τσάι και κακάο (-1,2).
